วัตถุดิบก่อสร้างถือเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้เกิดงานโครงสร้างต่างๆ ขึ้นมา โดยหนึ่งในนั้นก็คือ “ทรายหยาบ” ถือเป็นวัตถุดิบที่เสมือนเป็นคีย์หลักในการช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับปูนซีเมนต์ ในการสร้างสรรค์งานส่วนต่างๆ รวมไปถึงการนำทรายไปใช้ในงานถมดินเพื่อปรับระดับพื้นให้ได้ตามมาตรฐานที่ต้องการ สำหรับในบทความนี้ Baandy จะพาคุณไปทำความรู้จักกับทรายหยาบให้มากขึ้นว่ามีแหล่งที่มาจากไหน มีกี่ประเภทและมีคุณสมบัติที่สำคัญอย่างไรบ้าง
ทรายหยาบคืออะไร
ทรายหยาบ คือ วัตถุดิบก่อสร้างที่เกิดจากการย่อยสลายของหินตามธรรมชาติ มีลักษณะเป็นเม็ดละเอียด มีเหลี่ยมมุม และมีหินกรวดก้อนเล็กๆ ปะปนด้วย มีค่าความหยาบอยู่ราวๆ 2.4-2.8 FM นับเป็นทรายที่มีขนาดเม็ดใหญ่กว่าทรายประเภทอื่นๆ ทั่วไป ช่วยเสริมความแข็งแรงและแรงต้านทานค่อนข้างสูง เหมาะกับการนำไปใช้ในงานผสมปูนเพื่อทำคอนกรีต และงานก่ออิฐฉาบปูน
ทรายหยาบมีกี่ประเภท
ทรายหยาบสามารถแบ่งออกได้ทั้งหมด 4 ประเภท โดยที่แต่ละประเภทจะมีความเหมาะสมในการใช้งานที่แตกต่างกันออกไปดังต่อไปนี้
1.ทรายหยาบปกติ
ลักษณะของทรายหยาบปกติจะมีเม็ดทรายขนาดใหญ่ และมีความแข็งแรง เป็นทรายที่เหมาะสำหรับงานก่อสร้างที่ต้องการความแข็งแรงและมั่นคงอย่างงานผสมคอนกรีต ไม่ว่าจะเป็น งานคอนกรีตเสริมเหล็ก, งานหล่อชิ้นส่วนคอนกรีตสำเร็จรูป (ผนัง Precast และพื้น Post Tension), งานรากฐานโครงสร้าง ไปจนถึงงานก่อสร้างตึกสูงระฟ้า
2.ทรายหยาบกลาง
ทรายหยาบกลาง เป็นทรายมีลักษณะของเม็ดเล็กกว่าทรายหยาบทั่วไปแต่ไม่ถึงกับละเอียดมาก เหมาะสำหรับนำไปผสมกับปูนซีเมนต์ ไม่ว่าจะเป็นงานก่ออิฐสำหรับผนังอาคารและผนังบ้าน งานเทพื้นคอนกรีต และงานโครงสร้าง
3.ทรายละเอียด
ทรายละเอียดคือทรายหยาบประเภทหนึ่งที่มีลักษณะของเม็ดทรายที่เล็กและละเอียดมากกว่า เป็นทรายที่เหมาะสำหรับงานหล่อขึ้นรูปอย่างอิฐมวลเบา และงานที่ต้องอาศัยความประณีต เช่น การทำลวดลายบนผนัง การทำบัวตามขอบผนัง และการนำไปผสมปูนสำหรับการฉาบผิวหน้าสุด เพื่อให้มีความเรียบเนียนและสวยงาม
4.ทรายถมหรือทรายขี้เป็ด
ทรายถมหรือทรายขี้เป็ด คือทรายหยาบที่มีลักษณะเม็ดที่ละเอียดมากๆ มีเศษหินกรวดเล็กๆ ปะปน ด้วยความละเอียดและร่วนซุยของทรายประเภทนี้จึงทำให้เป็นที่นิยมในการนำไปถมพื้นเพื่อช่วยปรับระดับพื้นให้เหมาะสม และใช้ในการถมเพื่อปรับผิวหน้าดินให้เรียบและแน่นก่อนจะทำการเทพื้นด้วยปูนซีเมนต์หรือคอนกรีตจริง
คุณสมบัติที่ดีของทรายหยาบ
- ทรายหยาบที่ดีจะต้องมีแหล่งกำเนิดในบริเวณริมแม่น้ำ หรือที่เป็นแหล่งน้ำจืดเท่านั้น เพราะทรายที่อยู่ตามทะเลและน้ำกร่อยจะคุณสมบัติที่ทำให้เหล็กในงานโครงสร้างต่างๆ เกิดสนิมจนถูกกัดกร่อนได้ ส่งผลให้งานโครงสร้างไม่แข็งแรง
- ทรายหยาบที่นำมาใช้ในงานก่อสร้างจะต้องมีความสะอาด โดยจะต้องปราศจากฝุ่น ดิน และสิ่งสกปรกอื่นๆ เพื่อให้ทรายมีคุณภาพที่ดีสำหรับงานผสมปูนและคอนกรีต
- ต้องมีความต้านทานที่ดีเพื่อให้ปูนและคอนกรีตในงานก่อสร้างมีความแข็งแรง ไม่เกิดการแตกร้าวหลังปูนแห้ง
- มีเหลี่ยมมุมของเม็ดทราย และมีความร่วนที่ดี เพื่อช่วยเสริมความแข็งแรงในงานโครงสร้างได้เป็นอย่างดี
ไม่ว่าจะงานโครงสร้างระดับไหน ทรายหยาบ คือส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยให้รากฐานและโครงสร้างของสิ่งอาคาร ตึกระฟ้า คอนโดมิเนียม และบ้านพักทั่วไป มีความแข็งแรงสามารถใช้อยู่อาศัยได้อย่างปลอดภัย แต่ทั้งนี้ผู้รับเหมาโครงการควรให้ความสำคัญกับแหล่งที่มาและคุณภาพของทรายหยาบด้วยเช่นกัน เพื่อให้งานก่อสร้างมีมาตรฐานที่ดีและมีคุณภาพสูง